Dofinansowanie wypoczynku pracownika a składki ZUS i PIT

Dofinansowanie wypoczynku pracownika (a często także jego rodziny) to popularne świadczenie przyznawane głównie w okresie obejmującym miesiące od czerwca do sierpnia. Jest ono wypłacane z reguły w postaci dopłat do:

• zorganizowanych form wypoczynku takich jak np. wycieczki, kolonie, obozy, wczasy lub
• niezorganizowanych form odpoczynku (nazywanych potocznie „wczasami pod gruszą”).

Wakacje na koszt pracodawcy są bonusem szczególnie przez podwładnych docenianym. Sposób jego rozliczenia pod względem podatkowo-składkowym zależy przede wszystkim od źródła finansowania, którym najczęściej jest zakładowy fundusz świadczeń socjalnych lub środki obrotowe zakładu pracy.

Wypłaty z zfśs

Podmioty zatrudniające na potrzeby dofinansowań oferowanych załodze na okoliczność ich wyjazdów wakacyjnych najczęściej wykorzystują środki przeznaczone na zakładową działalność socjalną. Dzięki temu zyskują możliwość skorzystania z wyłączenia z podstawy składek ZUS i zaliczki podatkowej.

Przypomnijmy, że dopłaty do wypoczynku zatrudnionej osoby (i jego rodziny) przyznawane zgodnie z postanowieniami regulaminu gospodarowania zfśs i z uwzględnieniem kryterium socjalnego (czyli indywidualnej sytuacji materialnej, rodzinnej i życiowej):

• wolne są od składek zusowskich (na mocy § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe),
• do kwoty 1000 zł (do końca 2017 r. – 380 zł) rocznie zwolnione są z opodatkowania, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż nie trzeba naliczać zaliczki podatkowej od wartości otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zfśs lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1000 zł, przy czym rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające ich do wymiany na towary lub usługi.

Ważne! Jeżeli pracownik w bieżącym roku otrzyma świadczenia z zfśs (lub z funduszy związków zawodowych), których wartość przekroczy 1000 zł, wówczas opodatkowaniu podlega nadwyżka ponad wskazany limit.

Zauważmy, że dofinansowania przyznane bez brania pod uwagę kryterium socjalnego, czyli np. wszystkim po równo, należy wliczać do podstawy składek ZUS i podatku. Sąd Najwyższy w wyroku z 16 września 2009 r. (I UK 121/09, OSNP 2011/9–10/133) stwierdził, że: „(…) podstawowa zasada dysponowania środkami funduszu została określona w art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zasada ta stanowi, że przyznawanie ulgowych świadczeń i wysokość dopłat z funduszu powinno być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby korzystającej z funduszu. Nie ma w tym zakresie wyjątków. Nawet regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może zmienić tej zasady. Stąd świadczenia wypłacone przez pracodawcę z pominięciem owej zasady podstawowej nie mogą być ocenione w sensie prawnym jako świadczenia socjalne, a jeżeli tak, to nie mogą korzystać z uprawnień przyznanych tym świadczeniom przez system ubezpieczeń społecznych. Innymi słowy, pomoc z funduszu może być dokonywana jedynie wówczas, gdy uzależnia się jej przyznawanie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika (…)”.

Dofinansowanie wypoczynku dzieci

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do lat 18:

• z funduszu socjalnego, zfśs oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra niezależnie od ich wysokości,
• z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2000 zł.

Omawiane dopłaty do wakacji dzieci podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

• wypoczynek jest zorganizowany,
• organizatorem wypoczynku jest podmiot prowadzący działalność w tym zakresie,
• forma wypoczynku nie odbiega swoim charakterem od wymienionych form wypoczynku, takich jak wczasy, kolonie, obozy lub zimowiska, przy czym może to być również wypoczynek połączony z nauką, pobyt na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych,
• pracownik przedłoży dokumentację potwierdzającą korzystanie przez dziecko z wypoczynku w ww. formie (sposób dokumentowania nie został określony w powszechnie obowiązujących przepisach, dlatego dopuszczalny jest każdy dokument, z którego wynikają dane organizatora, dane dziecka, rodzaj i termin wypoczynku oraz dane dotyczące zapłaty),
• dopłata dotyczy dzieci i młodzieży uczestniczących w wypoczynku, które nie ukończyły 18 roku życia.

Polecamy artykuł w tym temacie zatytułowany: Dopłata do wypoczynku dziecka z zfśs a przychód pracownika.

Ważne! Z uwagi na fakt, iż dopłaty do wypoczynku dzieci są ozusowane, ale nieopodatkowane, podmiot zatrudniający przy kalkulowaniu zaliczki na podatek powinien zwrócić uwagę na przepisy art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b i art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PIT, stanowiące, iż składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, których podstawę wymiaru stanowi przychód zwolniony z opodatkowania, przy ustalaniu zaliczki na podatek nie podlegają odliczeniu odpowiednio od dochodu i podatku.

Dofinansowania wypoczynku ze środków obrotowych zakładu

Wartość dopłat do wypoczynku pracowników i członków ich rodzin finansowanych ze środków obrotowych pracodawcy:

• podlega w całości oskładkowaniu,
• wlicza się co do zasady do podstawy opodatkowania, przy czym dopłata do wypoczynku dzieci może być wolna od podatku do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 760 zł na mocy przywołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT (o ile zostaną spełnione wymienione wcześniej warunki).